భూమికి గొడుగులు
ఫంగస్. శిలీంధ్రం. పేరేదైనా బ్రెడ్డు, చాక్లెట్, బీరు, వైన్ వంటి చాలారకాల ఆహార ఉత్పత్తులకిది అత్యవసరం. మానవ చరిత్రను గతి తిప్పిన ఎన్నో మందుల తయారీలోనూ కీలకపాత్ర పోషించింది. పర్యావరణ పరిరక్షణకూ ఇతోధికంగా తోడ్పడుతోంది. మనకు ఇంతగా మేలు చేస్తున్న ఫంగస్ కథేంటో చూద్దామా!
ఫంగస్. శిలీంధ్రం. పేరేదైనా బ్రెడ్డు, చాక్లెట్, బీరు, వైన్ వంటి చాలారకాల ఆహార ఉత్పత్తులకిది అత్యవసరం. మానవ చరిత్రను గతి తిప్పిన ఎన్నో మందుల తయారీలోనూ కీలకపాత్ర పోషించింది. పర్యావరణ పరిరక్షణకూ ఇతోధికంగా తోడ్పడుతోంది. మనకు ఇంతగా మేలు చేస్తున్న ఫంగస్ కథేంటో చూద్దామా!
ఫంగస్ అనగానే ఆహారం పాచి పోవటం, కుళ్లిపోవటమే గుర్తుకొస్తుంది. చాలామంది దీన్ని మొక్కగానూ భావిస్తుంటారు. నిజానికిది మొక్క కాదు. అలాగని జంతువూ కాదు. దానికదే ఓ ప్రత్యేకమైన ప్రాణి. దీని ఆహార సముపార్జన, మనుగడ తీరూ భిన్నమే. మొక్కల్లా కిరణజన్య సంయోగక్రియ జరపదు. జంతువుల్లా నోటితో ఆహారం తినదు. తన ఆహారాన్ని తనలోనే సృష్టించుకుంటుంది. ఆ మాటకొస్తే తన ఆహారంలోనే జీవిస్తుంది. ఎంజైమ్లను విడుదల చేసి, పోషకాలను విచ్ఛిన్నం చేస్తుంది. తర్వాత వాటినే శోషించుకొని బతుకుతుంది. ఈస్ట్, ఆకుపచ్చని బూజు, పుట్టగొడుగులు.. ఇవన్నీ ఫంగస్ రూపాలే. కొన్ని ఏక కణ జీవులైతే.. కొన్ని బహు కణ జీవులు. ఇవి నేల మీద, లోపల, సముద్రంలో, మంచి నీటిలో, ఎడారుల్లో.. ఎక్కడైనా ఉంటాయి.
ఫంగసే లేకపోతే?
ఇప్పుడంటే భూమ్మీద జంతువులు, చెట్లు ఆధిపత్యం చలాయిస్తున్నాయి గానీ ఫంగస్ లేకపోయి ఉంటే ప్రపంచం ఇలా ఉండేదే కాదు. ఆక్సిజన్తో కూడిన వాతావరణం ఏర్పడేదే కాదు. తొలిదశలో మొక్కలకు, చెట్లకు వేర్లు లేవు. నీటిని పట్టి ఉంచే శక్తి లేదు. అంటే నీరు లేకపోతే జీవించేవి కావన్నమాట. మొక్కలు నీటిని దాటుకొని వచ్చిన రోజుల్లో నేలలో సేంద్రియ పదార్థం లేకపోవటం వల్ల పోషకాలేవీ ఉండేవి కావు. ఇక్కడే ఫంగస్ కీలక పాత్ర పోషించింది. ఇది సేంద్రియ ఆమ్లాలను విడుదల చేస్తూ.. రాళ్లను, ఖనిజాలను కరిగించుకొని వృద్ధి చెందుతుంది. వీటిని తను వాడుకోవటమే కాదు, మొక్కలకూ అందించింది. వీటికి బదులుగా మొక్కల నుంచి కర్బనాన్ని పొందింది. ఈ రెండింటి మధ్య సంబంధంతోనే వాతావరణంలో కార్బన్ డయాక్సైడ్, ఆక్సిజన్ మోతాదులు మారిపోయాయి. ఒక్కమాటలో చెప్పాలంటే ఫంగస్ లేకపోతే అడవులు ఏర్పడేవే కావు. గడ్డి తిని జీవించే ఆవుల వంటి జంతువులు ఫంగస్ లేకపోతే పేగుల్లో గడ్డిని జీర్ణం చేసుకోలేవు. అంటే ఫంగస్ లేకపోతే మనకు పాలు కూడా లభించవన్నమాట.
ఎన్నెన్నో ప్రయోజనాలు
* ఫంగస్ పులిసిపోయేలా చేస్తుంది. అందుకే బ్రెడ్డు తయారీలో ఈస్ట్ వాడుతుంటారు. చాక్లెట్, బీరు, వైన్ వంటి వాటి తయారీలోనూ ఈ పులిసిపోయే ప్రక్రియే కీలకం.
* ఫంగస్ నుంచి సేకరించిన ఎంజైమ్లు చాలాకాలంగా దుస్తులను శుభ్రం చేయటానికీ ఉపయోగపడుతున్నాయి.
* ఎంటొమోపాథోజెనిక్ ఫంగస్ను బయోఇంజినీరింగ్ ప్రక్రియ ద్వారా సహజ పురుగు మందులు తయారుచేయటానికి వినియోగించుకుంటున్నారు.
* గనుల్లో రాళ్ల నుంచి పెద్ద మొత్తంలో లోహాలను సేకరించటానికి కొన్నిరకాల ఫంగస్ తోడ్పడుతోంది.
* మొట్టమొదటి యాంటీబయోటిక్ పెన్సిలిన్ ఆవిష్కరణకు దారితీసింది ఫంగసే. అలెగ్జాండర్ ఫ్లెమింగ్ 1928లో తన ప్రయోగశాలలో దీన్ని గుర్తించారు. ప్రయోగపాత్రలో పెన్సిలియం నోటాటమ్ అనే మోల్డ్ ఒక రింగులా ఏర్పడి, అందులోని బ్యాక్టీరియా వృద్ధిని అడ్డుకోవటం గుర్తించారు. ఇదే పెన్సిలిన్ ఆవిష్కరణకు దారితీసింది.
* కొలెస్ట్రాల్ను తగ్గించే స్టాటిన్లు పుట్టుకొచ్చిందీ ఫంగస్ నుంచే. జపాన్ శాస్త్రవేత్త అకీరా ఎండో 1976లో పెన్సిలియం సిట్రినం అనే ఫంగస్ ఎంజైముల నుంచి స్టాటిన్ను రూపొందించారు. దీని పేరు కాంపాక్టిన్ లేదా మెవాస్టాటిన్. మనుషులకు ఇచ్చిన మొట్టమొదటి స్టాటిన్ ఇదే.
* ఫంగస్ నుంచి తీసిన రసాయనాలను కుంగుబాటు వంటి మానసిక సమస్యల చికిత్సలకు వాడుకోవటానికీ ఇప్పుడు అనుమతిస్తున్నారు.
* మైసీలియం అనే ఫంగస్తో చర్మాలనూ తయారుచేస్తున్నారు. జంతు చర్మం, ప్లాస్టిక్ ప్యాకేజీలకు ప్రత్యామ్నాయాలుగా ఇవి ఉపయోగపడుతున్నాయి.
* ఫ్యాషన్ రంగంలోనూ మున్ముందు పుట్టగొడుగులు ప్రధాన భూమిక పోషించొచ్చనీ అనుకుంటున్నారు. ఇప్పటికే వీటితో టోపీల వంటివి తయారుచేస్తున్నారు.
లయకారిణి
క్షీణించటం... ప్రాణులకు సంబంధించి ప్రధాన సహజ ప్రక్రియ ఇదే. సేంద్రియ పదార్థాలు క్షీణించకపోతే తిరిగి పుట్టుకొచ్చే అవకాశం లేదు. ఎందుకంటే శక్తి నశించదు. ఒక రూపం నుంచి మరొక రూపానికి మారుతుందంతే. ఇందులో ఫంగస్దే కీలక పాత్ర. ఉదాహరణకు- అడవిలో చెట్టు కూలిపోయిందనుకోండి. అది ఎండిపోతున్నకొద్దీ ఫంగస్ కాండంలోకి చొరబడి దాన్ని క్షీణింపజేస్తుంది. ముక్కలు ముక్కలుగా విడగొడుతుంది. ఇలా వేరే రూపంలోకి మారటానికి వీలు కల్పిస్తుంది. అంటే ఒకరకంగా ఫంగస్ను లయకారిణి అనుకోవచ్చు. ఫంగస్లో రకరకాలు ఉన్నప్పటికీ.. వీటిల్లో మనకు తెలిసినవి 10 శాతమే. అందువల్ల అంతరించి పోకముందే వీటిని గుర్తించి, అర్థం చేసుకోవటం ముఖ్యమని పరిశోధకులు గట్టిగా భావిస్తున్నారు.
Trending
గమనిక: ఈనాడు.నెట్లో కనిపించే వ్యాపార ప్రకటనలు వివిధ దేశాల్లోని వ్యాపారస్తులు, సంస్థల నుంచి వస్తాయి. కొన్ని ప్రకటనలు పాఠకుల అభిరుచిననుసరించి కృత్రిమ మేధస్సుతో పంపబడతాయి. పాఠకులు తగిన జాగ్రత్త వహించి, ఉత్పత్తులు లేదా సేవల గురించి సముచిత విచారణ చేసి కొనుగోలు చేయాలి. ఆయా ఉత్పత్తులు / సేవల నాణ్యత లేదా లోపాలకు ఈనాడు యాజమాన్యం బాధ్యత వహించదు. ఈ విషయంలో ఉత్తర ప్రత్యుత్తరాలకి తావు లేదు.
మరిన్ని
-
మానవ రోబో దండు!
రోబో అనగానే ఏం గుర్తుకొస్తుంది? లోహ చట్రంతో కదిలే మర యంత్రమో, కదిలే లోహం బొమ్మో మదిలో కదలాడుతుంది. రబ్బరు కండరాలతో చేసినదైతే మనిషి మాదిరిగానూ కనిపిస్తుంది. చూపు, మాట మనిషిని పోలి ఉంటాయి. -
కొత్త సర్ఫేస్ ల్యాప్టాప్లు
వాణిజ్య అవసరాలను దృష్టిలో పెట్టుకొని మైక్రోసాఫ్ట్ సంస్థ ఏఐ ఆధారిత సర్ఫేస్ ప్రొ 10, సర్ఫేస్ ల్యాప్టాప్ 6 పరికరాలను పరిచయం చేసింది. ఇంటెల్ కోర్ అల్ట్రా ప్రాసెసర్తో కూడిన ఇవి విండోస్ 11 ప్రొ మీద పనిచేస్తాయి. 5జీ కనెక్టివిటీ కూడా ఉంటుంది. -
జంతువుల రంగుల లోకాన్ని చూపించే కెమెరా
జంతువులు, పక్షులు, తేనెటీగలకు ఈ ప్రపంచం ఏ విధంగా కనిపిస్తుంది? మనం చూసే రంగులు వాటికీ కనిపిస్తాయా? చాలామందికి ఇలాంటి సందేహం వచ్చే ఉంటుంది. -
వాట్సప్ కొత్త ఇమేజ్ ఎడిటర్
వాట్సప్ త్వరలో ఏఐ ఆధారిత కొత్త ఇమేజ్ టూల్ను ప్రవేశపెట్టనుంది. ఇది ఫొటోలను తేలికగా ఎడిట్ చేసుకోవటానికి వీలు కల్పిస్తుంది. ఈ ఫీచర్ ఇమేజ్లను షేర్ చేసుకునే పేజీలో పైన కనిపిస్తుందని చెబుతున్నారు. -
లాలీపాప్తో నోటి క్యాన్సర్ జాడ
క్యాన్సర్లను నిర్ధరించటానికి కణజాలం నుంచి చిన్న ముక్కను తీసి పరీక్ష చేస్తుంటారు (బయాప్సీ). ఇందుకోసం శరీరానికి కోత పెట్టాల్సి ఉంటుంది. నొప్పి పుడుతుంది. బయాప్సీ చేయటానికి నిపుణులు అవసరం. -
వరదొచ్చే.. వరదొచ్చే.. వారం ముందే అంచనా
కృత్రిమ మేధ (ఏఐ) రోజురోజుకీ కొత్త పుంతలు తొక్కుతోంది. కంపెనీలు వినూత్న టూల్స్ను సృష్టిస్తూ సత్తాను చాటుకోవటానికి ప్రయత్నిస్తున్నాయి. ఈ విషయంలో గూగుల్ ఇటీవల గొప్ప పురోగతిని సాధించింది. -
ఏఐ వీడియోకు సౌండ్ ట్రాక్ సొబగులూ
ఏఐతో వీడియోలు సృష్టించటం తేలికైపోయింది. ఎలాంటి వీడియో కావాలో పదాల్లో వర్ణిస్తే చాలు. దానికి తగ్గట్టుగా వీడియోలు రూపొందించే ఏఐ వేదికలు చాలానే ఉన్నాయి. -
ఉంగరమే న్యూట్రిషనిస్ట్
సామ్సంగ్ ఇటీవల గెలాక్సీ రింగ్ను పరిచయం చేసిన సంగతి తెలిసిందే. ఇది రోజూ తినే ఆహారం విషయంలోనూ సూచనలు ఇవ్వగలదని చెబుతున్నారు. యూజర్ల శరీర ఎత్తు బరువుల నిష్పత్తి (బీఎంఐ) ఆధారంగా ఎన్ని కేలరీల శక్తినిచ్చే ఆహారం తినాలో సూచిస్తుంది. -
paul alexander: ఇనుప ఊపిరితిత్తి!
ఓ పొడవైన పెట్టె. శరీరమంతా అందులోనే. తల మాత్రమే బయటకు. ఒకటి కాదు, రెండు కాదు.. ఏకంగా 72 ఏళ్లు అందులోనే గడిపితే? అమెరికాకు చెందిన పాల్ అలెగ్జాండర్ అలాగే గడిపారు -
వాట్సప్లో మరిన్ని మెసేజ్లు పిన్
వాట్సప్ ప్రియులకు శుభవార్త. ఇకపై ఒకే సమయంలో మూడు కన్నా ఎక్కువ ఛాట్స్, మెసేజ్లను పిన్ చేసుకోవచ్చు. కొత్త ఫీచర్లలో భాగంగా వాట్సప్ దీన్ని ఇటీవలే పరిచయం చేసింది. -
మీ అభ్యర్థి చరిత్రేంటి?
మీ నియోజకవర్గం అభ్యర్థి ఎలాంటివారు? నేర చరిత్ర ఏమైనా ఉందా? తెలుసుకోవాలంటే ‘నో యువర్ క్యాండిడేేట్’ (కేవైసీ) యాప్లో చూసుకోండి. ప్రధాన ఎన్నికల కమిషనర్ ఇటీవల ఎన్నికల క్రమాన్ని ప్రకటించటంతో పాటు ఈ యాప్నూ పరిచయం చేశారు -
గేమింగ్లో కృత్రిమ నేస్తం!
ఎక్కడికి, ఎలా దారితీస్తుందో తెలియదు గానీ కృత్రిమ మేధ (ఏఐ) రోజురోజుకీ కొత్త పుంతలు తొక్కుతోంది. ఇటీవల వృద్ధుల్లో ఒంటరితనాన్ని పోగొట్టటానికి తోడ్పడే ఏఐ రోబో, పూర్తిస్థాయి ఏఐ సాఫ్ట్వేర్ ఇంజినీర్ ఆవిష్కరణ ఆశ్చర్యచకితులను చేస్తే.. తాజాగా ఏఐ గేమింగ్ ఏజెంట్ పుట్టుకొచ్చింది -
గూగుల్ సెర్చ్ తెలివిగా..
స్మార్ట్ఫోన్లలో గూగుల్ సెర్చ్ను వాడనివారుండరంటే అతిశయోక్తి కాదు. కానీ తేలికగా, త్వరగా ఆయా అంశాలను శోధించటానికి కొన్ని చిట్కాలు ఉన్నాయనే సంగతి తెలుసా? అలాంటి కొన్ని ఉపాయాల గురించి తెలుసుకుందాం. -
ఏఐ పాట
కృత్రిమమేధ (ఏఐ) సాయంతో కొత్త పాటలను సృష్టించాలని అనుకుంటున్నారా? అయితే సునో ఏఐ (https://www.suno.ai/) సాయం తీసుకోండి. ఇదో ఏఐ మ్యూజిక్ జనరేటర్ వేదిక. -
రియల్మీ నుంచి నార్జో 70 ప్రొ 5జీ ఫోన్లు
రియల్మీ సంస్థ నార్జో 70 ప్రొ 5జీ ఫోన్ను పరిచయం చేసింది. ఎయిర్ జెశ్చర్స్ శ్రేణిలో ఇదే తొలి ఫోనని కంపెనీ పేర్కొంటోంది. -
భూగర్భంలో నీరెంత?
భూమి మీద మూడొంతుల మేర ఉండేది నీరే. మరి భూగర్భంలో ఎంత నీరుంటుంది? ఎంతుంటే ఏంటని మనం అనుకుంటామేమో గానీ శాస్త్రవేత్తలు అలా కాదు. -
డ్యూగూ.. సూర్యుడికే అన్న!
డ్యూగూ గ్రహ శకలం సూర్యుడి కన్నా ముందే పుట్టిందా? దీని నమూనాల ప్రాథమిక విశ్లేషణలో ఈ విషయమే వెల్లడైంది. ఇప్పుడిదే ఆశ్చర్యం కలిగిస్తోంది. -
గూగుల్ లెన్స్లో సెర్చ్ హిస్టరీ సేవ్
గూగుల్ లెన్స్తో ఇమేజ్లను వెతికేవారికి శుభవార్త. ఇకపై వెతికిన ఇమేజ్లను తేలికగా తెలుసుకోవచ్చు. అవసరమైతే అక్కడి నుంచే డౌన్లోడ్ చేసుకోవచ్చు. -
గది ఉష్ణోగ్రత వద్దే క్యూబిట్లు స్థిరంగా..
క్వాంటమ్ కంప్యూటింగ్ శరవేగంగా అభివృద్ధి చెందుతోంది. సమాచార పరిశీలన, విశ్లేషణ ప్రక్రియలో విప్లవాత్మక మార్పులకు శ్రీకారం చుడుతోంది. -
నిర్ధరణ తీరునూ వివరించే ఏఐ
వైద్యరంగంలో కృత్రిమ మేధ (ఏఐ) రోజురోజుకీ విస్తరిస్తోంది. జబ్బుల నిర్ధరణ దగ్గరి నుంచి చికిత్సలను నిర్ణయించుకోవటం వరకూ ఉపయోగపడుతుంది. -
యాపిల్ పాడ్కాస్ట్లు అక్షరాల్లో..
పాడ్కాస్ట్లు ఎంత పాపులర్ అవుతున్నాయో చూస్తూనే ఉన్నాం. దీన్ని దృష్టిలో పెట్టుకునే యాపిల్ సంస్థ పాడ్కాస్ట్లను మరింత విస్తృతంగా అందుబాటులోకి తేవటానికి, వాటిల్లోని అంశాలను, విషయాలను తేలికగా కనుక్కోవటానికి ఓ వినూత్న ఫీచర్ను ప్రవేశపెట్టింది
తాజా వార్తలు (Latest News)
-
పరిశ్రమలు తేవడం తెదేపా బ్రాండ్.. తరిమికొట్టడం జగన్ బ్రాండ్: చంద్రబాబు
-
ప్రెగ్నెన్సీపై స్పందించిన పరిణీతి చోప్రా.. ఏమన్నారంటే!
-
తొలిసారి చేతులు కలిపిన దిగ్గజాలు.. అదానీ కంపెనీలో రిలయన్స్కు వాటా
-
IPL 2024: కోల్కతా, రాజస్థాన్ జట్లలో ఒక్కో మార్పు.. కొత్తగా ఎవరొచ్చారంటే..
-
భాజపాలో చేరిన భారత సంపన్న మహిళ.. అదే బాటలో సీనియర్ ఎంపీ
-
కాంగ్రెస్లో చేరనున్న కె.కేశవరావు, మేయర్ విజయలక్ష్మి